Mewn nodwedd achlysurol newydd, mae ein Rheolwyr Prosiect yn esbonio pam y dewison nhw wneud y modelau rydyn ni'n eu gwneud. Yn y rhifyn cyntaf, mae Rheolwr Prosiect Dosbarth 60, Steve Purves, yn esbonio pam yr oedd yn ffansio Tynnu.
Ewch ag ef i ffwrdd, Steve!
Cefais fy magu yn Melton Mowbray. Fel bachgen ifanc, byddwn i'n sefyll ar ddiwedd gorsaf Melton, yn gwylio'r siyntio prysur yn ystod y dydd o draffig cynwysyddion bwyd anifeiliaid anwes o ddolenni i'r iard. Byddai fy rhieni weithiau'n mynd â fi draw i Loughborough fel trît i wylio'r trenau cyflymach.
Y cyffro mawr yn y 90au cynnar, wrth gwrs, oedd y Dosbarth 60. Byddem yn crwydro draw i gael golwg arnynt yng nghefn Brush. Pe baem yn ffodus, byddem yn eu gweld allan ar rediadau prawf ac weithiau hyd yn oed yn gadael y gweithfeydd. Gadawodd hyn argraff gref arnaf, fel y gwnaeth ar lawer o rai eraill.
Cariwch ymlaen ychydig flynyddoedd i 1994, i fod yn fanwl gywir. Cafodd fy nhaid, saer maen lleol, y gwaith o ailadeiladu wyneb y twnnel ar Reilffordd Fach Stapleford 10¼ modfedd, ac yn ffodus i mi, disgynnodd hyn yn ystod gwyliau’r ysgol. Roedd y rheilffordd wedi bod ar gau ers yr 80au ac yn cael ei hadfywio, ond doeddwn i ddim hyd yn oed yn gwybod ei fod yn bodoli. Es i draw i weithio gydag ef, gyda'r dasg o dramio'r gwaith carreg o orsaf i dwnnel ar wagen fflat. Roeddwn i yn fy elfen. Yn agos at ddiwedd y swydd, galwodd pennaeth hŷn fi draw a'm gwahodd i helpu i baratoi'r locos stêm ar gyfer eu profion boeler. Dyna’r holl anogaeth oedd ei angen arnaf, a gyda bendith fy rhieni, cefais fy ngoruchwylio gan y criw bach o beirianwyr oedd yn gweithio yno: Neil Simkins, Richard Coleby, Bob Moore, a’i fab David. Byddai fy ngwerinwyr yn fy ngollwng ac yn fy nghodi, ond mae fy holl wybodaeth yn ddyledus i'r swyddogion hynny. Doedden nhw byth yn fy nhrin fel plentyn – roeddwn i'n gyfoed.
Un diwrnod, soniodd David am “ei 60.” Cododd fy nghlustiau. Yn hongian yn y gweithdy roedd poster clasurol Trainload o bedwar dosbarth 60au ym mhob sector. Dywedodd David wrthyf ei fod yn adeiladu un mesurydd 10¼ modfedd - corff 14 troedfedd o hyd, ac yn fuan byddai'n cael ei ddwyn i'r rheilffordd i ddangos i Gymdeithas Heywood fel gwaith ar y gweill. Roedd David yn gweithio yn Brush ac wedi bod yn beiriannydd comisiynu ar Ddosbarth 60, felly roedd yn eu hadnabod o’r tu mewn, ac roedd ei “fodel” yn adlewyrchu’r wybodaeth honno. Roedd yn fan a'r lle - yn edrych fel 60, yn teimlo fel 60. Dros y blynyddoedd nesaf, fe wnes i wylio'r 60 yn esblygu ac yn dod at ei gilydd, er ei fod yn dal i fod ymhell o'i orffen.Ymlaen yn gyflym i 2000, ac roeddwn i'n gadael yr ysgol. Roeddwn i'n gwybod fy mod eisiau gweithio ar y rheilffordd, ond roedd cael troed yn y drws yn anodd. Holodd David o gwmpas a llwyddodd i sicrhau cyfweliad i mi gydag EWS yn Toton fel prentis ffitiwr. Go brin y gallwn ei gredu pan gefais y swydd. Treuliais y rhan fwyaf o fy amser yn astudio locos ond hefyd cefais dipyn o amser ar y turn. Y Dosbarth 56, 58, a 60 oedd fy nghyfarwyddwyr rheolaidd, gydag ambell Ddosbarth 37 hefyd. Y 60 oedd fy ffefryn o bell ffordd i weithio arno - llinellau glân, popeth wedi'i osod allan yn feddylgar. Cefais ychydig o rediadau ar y brif linell, ac roeddwn bob amser yn ffafrio 60.
Treuliais rai blynyddoedd i ffwrdd o reilffyrdd, ond roedd y Dosbarth 60 wedi gwneud argraff barhaol. Roeddwn i eisiau un! Ni allwn gael un go iawn, ac yn sicr ni allwn osod un mesurydd 10¼ modfedd, ond fe wnaeth taith i Warley ysgogi syniad pan welais rai mesurydd 5 modfedd Class 50s.Roeddwn i wedi defnyddio CAD mewn swydd flaenorol ac yn meddwl, “Pa mor anodd all fod?” Dechreuais dynnu llun Dosbarth 60 gyda'r nod o wneud cit mewn mesurydd 5 modfedd. Gan weithio o'r darluniau gwreiddiol, cwblheais y gragen gorff a'r rhan fwyaf o'r gwaith siasi. Wedi dod allan yn 6 troedfedd o hyd, roedd yn fwystfil! Roeddwn i'n meddwl pe bawn i'n gallu gwerthu cwpl o gitiau, byddai'n talu am gost fy loco fy hun. Yn anffodus, mae llwyth gwaith cynyddol fy swydd bob dydd wedi arafu'r cynnydd.
Pan symudais i Accurascale, cefais gyfweliad Zoom, ac yn y cyfarfod, fe ofynnon nhw, “Pa dri pheth fyddech chi eisiau eu gwneud?” Dosbarth 60 oedd ar frig fy rhestr. Rwy’n ddiolchgar i Accurascale am ganiatáu imi “dynnu ymlaen” o’r diwedd. Cafodd ei oleuo'n wyrdd ar fy niwrnod cyntaf yn y swydd dros ddwy flynedd yn ôl. Rwyf o'r diwedd wedi llwyddo i roi fy marc ar Ddosbarth 60. Mae wedi bod yn fraint cael rhannu fy angerdd dros y dosbarth a, gobeithio, ennyn diddordeb yn ei naws a'i amrywiadau. Rwy'n ddiolchgar i David am ei gyngor drwy gydol y broses ddylunio – pwy well?
Mae gen i restr hir o bethau yr hoffwn eu gwneud o hyd, ond mae'r 60 yn dal lle arbennig i mi. Mae wedi atalnodi fy mywyd, wedi bod yn rhan o fy atgofion craidd, a chredaf y bydd bob amser.
Digon o grwydro! Da iawn am sticio gyda fi. O, a David yn 60? Ar ôl 28 mlynedd, dyw hi dal ddim cweit wedi gorffen – y flwyddyn nesaf yw'r flwyddyn!
